مرور نقوش هزار ساله فرش کردستان در کاخ گلستان - نیلی ابزار

به گزارش نیلی ابزار، قالی ایرانی از محبوب ترین صنایع دستی در دنیا است. زیبایی و ظرافت این هنر در طول تاریخ زبان بسیاری از صاحب نظران را به تحسین باز نموده است. قالی بافی از هنرهای اصیل در منطقه ها مختلف ایران بوده که هر کدام از این منطقه ها بسته به اقلیم و شرایط فرهنگی خود، شیوه ای خاص و بعلاوه نقوشی خاص را بر قالی ثبت می نمایند. کردستان نیز یکی از مراکز مهم قالی بافی در ایران است. دو شهر سنندج و بیجار از شهرهای بزرگ فراوری قالی در این منطقه محسوب می شوند. به مناسبت هفته میراث فرهنگی 14 قطعه قالی و گلیم فرش از دست بافته های منطقه کردستان در کاخ گلستان به نمایش گذاشته شده است. مسعود نصرتی، مدیر مجموعه میراث دنیای کاخ گلستان با اشاره به اینکه در این نمایشگاه 14 قطعه فرش و گلیم فرش استان کردستان (سنندج، بیجار) به نمایش گذاشته می گردد، گفت: قالی بافی کردستان پیوند عمیقی با زندگی نمودها دارد؛ زمخت و خشن بودن بافته ها، به علت به کاربرد پشم خشن کردی است، بعلاوه طرح ها با زوایای شکسته یادآور مسیرهای صعب العبور منطقه کوهستانی پرپیچ و خم کردستان بوده که در این مسیرها زندگی یا کوچ می کردند.

مدیر مجموعه میراث جهانی کاخ گلستان گفت: قالی کردستان به عنوان یکی از معروف ترین قالی های ایرانی به سه سبک سنه، بیجار، گروس و عشایریبافته شده است. در فرش ها اشکال و وجوه نمادین به تصویر کشیده شده و این اشکال گویای واقعیات ادوار متمادی و کسب مهارت در هنر قالی بافی بوده است. بیشتر نقوش، ریشه در باورهای اقوام کرد دارد و ارتباط عمیقی با کار، ازدواج، کارهای روزمره، دعا و مرگ آن ها دارد. براساس مطالعات اجرا شده، مراکز شمالی استان کردستان دارای سوابق طولانی تری در قالی بافی هستند که مضمون بعضی از نقوش آن ها شامل نقوش باغی و گلستان است و حتی تاریخی بیش از هزار سال را برای آن رقم می زند.

نصرتی در مورد کیفیت فرش های بافته شده در سنندج هم گفت: در سنندج مرکز استان کردستان، ظریف ترین فرش های یک پوده مشرق زمین بافته می گردد؛ با وجود آنکه گره متقارن در میان اهل فن به گره فارسی یا گره سنه (نام قدیمی این شهر) معروف است، اما فرش های سنندج با گره ای از نوع متقارن یا به عبارتی گره ترکی بافته می شوند. طرح های آنان بیشتر در سبک هندسی با طرح های ترنج دار بزرگ شش گوشه بندی و دسته گل و بته ای است.

مدیر مجموعه میراث جهانی کاخ گلستان اضافه کرد: بیشتر طرح مورد استفاده قالی سنندج ماهی درهم است، بعلاوه بافنده های سنندجی در بافت گلیم های مرغوب، خورجین ها و رو اسبی های بسیار ماهر و باتجربه هستند. برای نمونه دو تخته گلیم بسیار زیبا از بافت هنرمندان این منطقه در این نمایشگاه به نمایش در آمده است. با ورود پارچه های خارجی به ایران، کاربرد طرح گل فرنگ در بسیاری از صنایع دستی ایران رایج شد که از آن جمله می توان به گل فرنگ های متداول صنایع دستی در کردستان اشاره نمود مانند گل جرسه که از پارچه های ژرسه فرانسوی گرفته شده است، بعلاوه دسته گل که شامل دسته های گل رز یاگل میرزاعلی است.

نمایشگاه فرش و گلیم کردستان در چادرخانه مجموعه میراث جهانی کاخ گلستان برگزار می گردد و علاقمندان به هنر فرش بافی می توانند تا چهارم خرداد از ساعت 9 تا 17 از این نمایشگاه بازدید نمایند.

منبع: ایلنا