نارضایتی ها از عملکرد خودروسازان همچنان ادامه دارد، ماجرای راه اندازی خط تولید خودرو در کشور های خارجی به کجا رسید؟ - نیلی ابزار

به گزارش نیلی ابزار، صد ها میلیون دلار سرمایه گذاری از طرف یک خودروساز در کشور های خارجی اجرا شده است که حدودا بیشتر آنها ناتمام مانده است.

به گزارش خبرنگار قیمت بالا و کیفیت نه چندان مطلوب خودرو های تولید داخل چند سالی می گردد که به بخشی جدا نشدنی از اخبار مالی تبدیل شده است؛ بار ها و بار ها از تفاوت چشمگیر قیمت تمام شده خودرو ها و قیمت مصرف کننده شنیده ایم، اما گویی زور مسئولان حوزه صنعت کشور به انحصار گران خودرویی نمی رسد.

در طی سال های گذشته حمایت بی چون و چرا از خودرو ساز ها بهره وری این صنایع را تا حد چشمگیری کاهش داده است؛ افت کیفیت در نبود فضای رقابتی، مدیریت ناکارآمد، تخلف گسترده و سرمایه گذاری های ناموفق و غیراصولی مهم ترین واژه هایی است که در کنار صنعت خودروسازی به چشم می خورد.

مسائل خاص در این صنعت کار را به جایی رسانده است که بدهی 30 هزار میلیارد تومانی آن ها صدای مجلسی ها را در آورد و حتی کار به جایی برسد که حذف فساد در صنعت خودرو را یکی از دستاورد های خصوصی سازی بدانند.

ماجرای یکی از این پول های بر باد رفته به اواخر دهه هشتاد باز می گردد؛ زمانی که افزایش تعاملات سیاسی و مالی با برخی از کشور های همسایه ایران خودرو را به فکر احداث خط تولید در برخی کشور های خارجی انداخت؛ تفکری که میتوانست ارزآوری به همراه داشته باشد، با تصمیم گیری های غلط و سیاست های اشتباه مدیران به ضرری مچند صد میلیون دلاری تبدیل شد.

بنابر گزارش این خودروسازی در آن سال، کشور های سوریه، بلاروس، آذربایجان، سنگال، مصر و ونزوئلا مقاصد ایران خودرو برای سرمایه گذاری خارجی و ایجاد سایت ها تولیدی بودند که اغلب سرنوشت خوبی نصیبشان نشد.

در بین مناطق انتخابی بخش هایی مانند ونزوئلا از همان ابتدا بازده مالی مناسب را نداشت و در برخی موارد مانند کشور سنگال با اختلال در زیرساخت روبرو بودند؛مواردی که مدیران مربوطه این مسائل را در ارزیابی های اولیه لحاظ نکرده بودند برای مثال اولین کارخانه برون مرزی خودرو سازی ایران در سال 1385 در جمهوری آذربایجان و با نام آذ-سمند افتتاح شد؛ در آن زمان هنوز جمهوری آذربایجان چندان رنگ خودرو های جدید و اروپایی را به خود ندیده بود و سمند می توانست با ارائه خدمات پس از فروش و تسهیلات مناسب مردم آنجا را به سمت خرید بکشاند، اما با زیان ده شدن آن، این خط تولید در سال 89 تعطیل شد.

جایگزین خودروی پراید مشخص شد

سرمایه گذاری دیگری که ضرر سنگینی بر دوش ایران خودرو گذاشت و این روز ها سر و صدای زیادی به پا کرده، خط تولید ایرانخودرو در سنگال است؛ بعد از سرمایه گذاری چند میلیارد دلاری ایرانخودرو در این کشور و زمانی که حتی خط رنگ این کارخانه را هم نصب شده بود، متخصصان ایران خودرو متوجه شدند کشور سنگال زیرساخت های لازم برای تامین برق مورد نیاز خط تولید را ندارد!

چندی پیش امیر خجسته نایب رئیس کمیسیون اصل 90 مجلس شورای اسلامی در گفت وگو با خبرنگار ، درباره سرمایه گذاری ایران خودرو در کشور سنگال، اظهار کرد: در دولت دهم از طرف شرکت ایران خودرو سرمایه گذاری به مبلغ 100 میلیون دلار در سنگال انجام شد که هیچ تولید و منفعی برای کشور و این شرکت تولیدی به همراه نداشته است.

این در حالی است که شرکت ایرانخودرو در سال های پیش از این، ادعا می کرد که این کارخانه ظرفیت تولید 15 هزار دستگاه در سال را دارد و از سال 2007 فعالیت خود را شروع کرده است.

امرالله امینی عضو هیئت علمی دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه و کارشناس حوزه خودرو در گفت وگو با خبرنگار ، درباره جزئیات این سرمایه گذاری اظهار کرد:متأسفانه شرکت ایران خودرو بدون انجام مطالعات میدانی، مالی و فنی لازم، اقدام به احداث خط تولیدی برای یکی از خودرو های خود کرد، در حالی که سرمایه گذاری در کشور های خارجی به خصوص در کشور های آفریقایی ریسک بسیار بالایی به همراه دارد.

جزئیات واردات لاستیک دست دوم چیست؟

امینی اظهار کرد: بعد از صرف هزینه سنگینی که بنا بر اعلام برخی مسئولین حدود 100 میلیون دلار است، مشخص شد برق منطقه ای که خط تولید در آن جا احداث شده پتانسیل و توان لازم برای پشتیبانی از خط تولید را ندارد و این فرآیند تا به امروز متوقف شده است.

این کارشناس حوزه خودرو با اشاره به درگیری بین ایران و سنگال بر سر ایجاد زیرساخت برای تأمین برق این خط تولید، گفت: بنابر استاندارد های دنیای تهیه زیرساخت باید توسط خود کشور انجام گردد، اما با توجه به اینکه کشور های آفریقایی با مشکل درآمد و سرمایه روبرو هستند این اقدام با تأخیر طولانی مدتی روبرو شده است.

او ادامه داد: کشور سنگال توان ساخت نیروگاه و تأمین چنین برقی را ندارد و مسائل امروز این کارخانه حاصل انتخاب و اقدام بدون بررسی مالی و مالی است.

نایب رئیس کمیسیون اصل 90 مجلس درباره تعهد ایران در تأمین برق کارخانه احداث شده در سنگال، خاطرنشان کرد: طبق قانون، کشور سنگال وظیفه تامین زیرساخت ها را بر عهده دارد، اما نمونه قرارداد تنظیم شده به دست ما نرسیده است تا از میزان تعهدات ایران خودرو نسبت به کارخانه تأسیس شده در این کشور اطلاع پیدا کنیم؛ باید مشخص گردد به چه دلیل پیش از سرمایه گذاری بررسی های لازم از شرایط و محیط کارخانه انجام نشده بود.

خجسته ادامه داد: متأسفانه سرمایه گذاری ایران خودرو در کشوری اجرا شده است که سیستم برقی آن پاسخگوی پشتیبانی از یک خط تولیدی ایران خودرو نیست و سرمایه زیادی برای احداث این خط تولید صرف شده است؛ افرادی که در زمان شروع این طرح دستور انجام آن را دادند، باید پاسخگو باشند.

او خاطرنشان کرد: هر کسی که قصد سرمایه گذاری خارجی به خصوص در کشوری مثل کشور های آفریقایی را دارد، باید تمام جوانب را در نظر گرفته و عوامل موثر را مورد بررسی قرار دهد.

نایب رئیس کمیسیون اصل 90 مجلس گفت: مجلس شورای اسلامی به جد پیگیر این موضوع است و باید مشخص گردد چه کسانی دستور انجام این کار را صادر کرده اند.

نگرانی برای کاسه های زیر نیم کاسه خط تولید سنگال

اگر چه مسئولان ایران خودرو تمایلی به بازگو کردن این موضوع ندارند، اما تمام اطلاعات به دست آمده تاکید دارد که مشکل چند ساله این خط تولید در کشور سنگال، تامین برق آن است. هیچ کس پاسخی برای این سوال نداشت که آیا در قرار داد ذکر شده ایران تعهدی در برق رسانی به خط تولید دارد یا نه؟

هیچ نمونه ای از قرارداد امضا شده در دسترس نیست، اما سازمان توسعه تجارت ایران از این قرارداد با عنوان امضای موافقتنامه ھمکاری شرکت ایران خودرو با طرف سنگالی جهت مونتاژ سمند و نیز قرارداد احداث خطوط انتقال برق یاد می کند.

فرشاد مقیمی مدیر عامل ایران خودرو در گفت وگو با خبرنگار ، با تایید خبر سرمایه گذاری 100 میلیون دلاری ایران خودرو در سنگال شرح داد: مدتی پیش این سرمایه گذاری انجام شد و امروز به مرحله تولید رسیده است، اما زیر ساخت های کشور سنگال باعث شده است تا توانایی بهره برداری از این طرح را نداشته باشیم.

مقیمی گفت: با توجه به شرایط موجود نیاز به سرمایه گذاری دیگری در این بخش وجود دارد که کشور سنگال اصرار دارد از طرف ایران باشد؛ در شرایط فعلی و با شرایطی که در سنگال وجود دارد ترجیح می دهیم این سرمایه گذاری از طرف آن ها انجام گردد.

مدیر عامل ایران خودرو با اشاره به مشخص تکلیف شدن این موضوع تا چند روز آینده شرح داد: اطلاعات بیشتری درباره این موضوع وجود دارد، اما تمایلی به اعلام آن ها نداریم؛ به زودی برنامه منسجمی که برای خروج از شرایط ممکن تدوین می کنیم.

سرمایه گذاری ثانویه ای که مدیر عامل ایران خودرو از آن یاد کرد به برق رسانی این واحد تولیدی مربوط می گردد، اما این مشخص نیست که بار این سرمایه گذاری بر دوش چه کسی خواهد افتاد.

خودروسازان این روز ها بیشتر از هر زمان دیگری در تاریخ این صنعت به سمت توانمندی های داخلی روی آورده اند؛ تولید موتورهای با استاندارد یورو 5، گیربکس 7 سرعته دستی، پیش طراحی گیربکس اتوماتیک، تولید کامپیوتر خودروECU و ... از مهم ترین مصداق های تححق این امر به شمار می رود.

مسلما اگر در فضای رقابتی از دانش فنی روز دنیا بهره گرفته گردد و در کنار آن خودروسازان داخلی راه را برای صادرات محصولات خود حداقل به کشور های دوست و همسایه باز کنند، نه تنها می توانند با ارز آوری به بهبود شرایط اقتصای کشور کمک کنند بلکه می توانند با ارتقای تکنولوژی ساخت، محصولات با کیفیت تری را روانه بازار داخل هم کنند.